Bu yazımızda son zamanlarda daha çok konuşulan self ligating braket sisteminin özelliklerini sizinle paylaşacağız.
Self ligating braketler kendinden kilitli demektir. Ortodonti tedavisinde kullanılan telllerin belirli bir mekaniği vardır. Kendinden kilitli braketleri anlayabilmeniz için önce bu mekaniği anlamanız gerekir. Sabit ortodontik tedavinin mekaniği 3 temel malzeme üzerine kurulur.
1) Braketler
Braketler ortodontik kuvvetin yönünü belirler. Sabit ortodonti tedavisinde her dişe yapıştırılan braket farklı özelliktedir. Braketlerin üzerinde geçen ark teli bütün dişlerin üzerinden aynı açıyla geçiyorken dişler farklı açılarda ve boylarda sıralanırlar. Dişlerin sıralanmasında oluşan bu farklılık braketler ile kazandırılır. Örneğin alt azı dişler dile yani içe doğru eğimli iken üst kesici dişler dudağa yani dışa doğru eğimlidirler. Fakat bu dişleri düzelten tel aynıdır. Dolayısıyla bu farkı oluşturan braketlerin özelliğidir. Üst keser dişler, üst keser braketi sayesinde dudağa doğru eğimli iken, alt azı dişler, alt azı diş braketi sayesinde dile doğru eğim kazanırlar.
2) Ark teli
Ark teli kuvvet kaynağıdır. Dişleri düzelten ortodontik kuvvetin sebebi ark telidir. Kuvvet ark teli tarafından oluşturulurken, kuvvetin yönünü braketler belirler.
Ark telinin yuvarlak, köşeli, ince, kalın, esnek ve sert gübi çeşitleri vardır. Doktorunuz ihtiyaç duyacağı kuvvetin özelliklerine uygun bir ark telini seçer.
3) Ligatür lastikleri ve telleri
Ligatür lastikleri ve telleri ark telinden gelen ortodontik kuvveti braketlere yani dişlere aktaran parçalardır. Yani ark teli braketlere bağladığımız parçalardır. Ark tellerinin ortodontik kuvveti oluşturduğunu, braketlerin üzerindeki açılar sayesinde bu kuvvete yön verdiğini daha önce anlatmıştık. Ligatür lastikleri ve telleride dişe iletilen ortodontik kuvvetin miktarını belirler.
Self ligating braketler işte burada devreye girer. bu braket sisteminin ligatür lastiğine gereksinimi yoktur. Self ligating braketler kendinden kilitlidir, üzerinde açılır kapanır kapağı vardır. Doktorunuz ark telini braketin içerisine geçirdikten sonra kapağını kapatarak ark telini o dişe bağlar. En büyük avantajı, ligatür lastikleri kullanılmadığı için braket ile ark teli arasında sürtünme kuvveti çok daha azdır. Dolayısıya oluşturulan ortodontik kuvvet sürtünme kuvvetiyle kaybedilmeden direkt dişe iletilir. Önemli dezavantajı ise tork kuvvetinin oluşturulamamasıdır. Aşağıda izleyeceğınız video self ligating braketleri anlamanıza yardımcı olacaktır.